Bilindiği üzere buzağılar doğdukları zaman göbek kordonları ya gerilerek veya annesinin yardımıyla göbeğin yakınından kopar, yahutta 5-6 cm mesafeden bir makasla kesilir.Bu suretle kalan göbek parçası sür’atle kurur, mumifiye olur ve 5-10 gün içerisinde kendiliğinden düşerek yerinde yarı sikatrize olmuş bir yara bırakır. İşte bu kordonun kopma veya kesilmesinden sikatrize olmasına kadar geçen zaman içerisinde ve daha çok ilk günlerde yara vasıtasıyla göbek kordonu enfekte oluırsa burada bir yangı meydana gelir , ki buna Omphalitis denilir.Bu yangı Phlegmone’lu veya gangrenli karekterde olabilir. Flegmonlu şekli doğuran etkenler Streptococcus ve Staphylococcus pyogenes’lerdir.Gangrenli şekil ise virulansı artmış aynı mikroplar ve Bacillus necrophorus’lardan ileri gelmektedir.
BELİRTİLERİ : Göbek kordonunun flegmonlu yangısında göbeğin perifer kısımlarında sıcak , ağrılı ve oldukça katı kıvamda bir şişkinlik oluşur , ki bu danalarda dahada büyük olur.Şekli bir konusu andırır ve tepesinde ülserleşmiş bir yara bulunur. Hayvan dişleri veya arka ayakları ile bu bölgeyi kaşıma hareketleri yapar.İrinleşme ile sonuçlandığı zaman göbek apsesini doğurur.
Gangrenli olan yangıda mevcut belirtiler hızla şiddetlenir.Hacmi çoğalan şişkinlik ödemli bir hal alır.Yaradan az miktarda , fakat bozuk renkli bir irin akar.Çok geçmeden yer yer necroz ocakları görülmeye başlar., yara da çabuk bir şekilde genişler.Bunlara ek olarak hayvanın genel durumu bozulur, beden ısısı yükselir , iştahı kaybolur.Bir kaç günden iki haftaya kadar değişen bir süre içerisinde hasta ölüme sürüklenir.Bununla beraber tektük olaylarda kendiliğinden iyileşme de görülebilmektedir.
TEDAVİ : Flegmonsel şekilde antiseptik kompresler tatbiki ile Resolution elde olunmasına çalışılır.Buna rağmen apsede olan olaylarda dalgalanma belirli bir hal alınca bunun dikkatle açılması , irin boşaldıktan sonra boşluğun dezenfekte edilmesi gerekir.Evantrasyon tehlikesi bulunan hastalarda göbek deliğinin bir kaç dikişle kapatılmasında fayda vardır.
Gangrenli şekilde yine antiseptik kompresler kullanılır ve bu suretle mortifikasyonun yayılmamasına ve mevcut olanların biran önce eliminasyonuna gayret edilir.Bu arada ülserasyonun genişlediği görülürse kızgın bir koterle ve dikkatli bir şekilde yakılabilir.Genel bozukluklara karşı olmak üzere de parenteral Sulfonamid ,Penicillin, Streptomycin , Aureomycin , Terramycin gibi antibiyotikler (intramuskuler olarak) kombine şekilde kullanılır.
Bu hususta göz önünde bulundurulması gereken en önemli nokta , göbeğin kopma veya kesilmesinden sonra enfeksiyonu önleyici tedbirleri almaktır.En iyisi doğumdan sonra göbek kordonu 4-6 cm mesafeden bir makasla kesilerek uzaklaştırılır.Kalan kısım; Bir fincan veya kapak içerisine konmuş % 10′luk Teinture d’iote içerisine daldırılarak bölgenin dezenfeksiyonunu sağlamaktır.Bu işleme göbek kordonu kuruyup düşünceye kadar devam edilir ise , göbek kordonunun daha kısa sürede kuruyup düşmesi sağlanır.
Ayrıca yavru ve annesinin bulunduğu ahır veya boksu temiz tutmak , yeni doğan yavruyu hiç bir zaman yetişkin yavrular ile aynı yerde tutmamak enfeksiyonu önlemede önemli derecede yardımcı olur.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder